Yunancada, gizli testis anlamına gelen Kriptorşidizm (İnmemiş Testis) erkek çocuklarda en sık görülen doğumsal anomalidir. Kriptorşidizm prematürelerde % 30-35, normal zamanında doğan bebeklerde % 3 oranında görülür. Doğum ağırlığı ne kadar düşükse inmemiş testis sıklığı artmaktadır. Prematüreler zamanla kilo almaya başladıkça testis inmeye başlar.
İnmemiş Testis (Kriptorşidizm) nedir?
Yunancada, gizli testis anlamına gelen Kriptorşidizm (İnmemiş Testis) erkek çocuklarda en sık görülen doğumsal anomalidir. Kriptorşidizm prematürelerde % 30-35, normal zamanında doğan bebeklerde % 3 oranında görülür. Doğum ağırlığı ne kadar düşükse inmemiş testis sıklığı artmaktadır. Prematüreler zamanla kilo almaya başladıkça testis inmeye başlar.
Normal zamanında doğan bebeklerde ilk birkaç ayda spontan iniş oluşur. Spontan oluşacak inişler genellikle ilk 6 ay içinde gerçekleşir. Bu yüzden en uygun operasyon zamanı 6. ay ve sonrasındaki en uygun dönemdir. İnmemiş testis % 70 olguda sağda, % 10 iki taraflı ve % 15-20 palpe edilemeyen testis şeklindedir.
İnmemiş testislerin %62-74 ü inguinal bölgede, %8-24 ü preskrotal, %8-10 u intraabdominal ve %8-12 ektopik yerleşimli olduğu görülmüştür.
İnmemiş testiste, testisin bulunduğu yerler:
Fizik muayene rahat ve sıcak bir ortamda yapılmalıdır. Testis muayenesi ayakta, yatarken ve otururken yapılabilir. Bimanuel muayene üst iliak krestten skrotuma doğru hafifçe sıvzlama şeklinde yapılır. Muayenede testis hafif bir traksiyonla skrotuma geliyor ve burada kalıyorsa retraktil testis olarak adlandırılır.
Görüntüleme yöntemi olarak en sık utrasonografi kullanılmaktadır. Ultrasonografi testis inguinal kanalda veya superfisiyal inguinal yerleşimli ise yararlı olabilir. Palpe edilemeyen testislerde BT ve MR sıklıkla yapılsa da kesin tanı tanısal laparoskopi ile konulur.
İki taraflı palpe edilebilen testislerde 3 ila 6 ay beklenebilir ve sonrasında orşiopeksi ameliyatı yapılmalıdır. Tek taraflı inmemiş testislerde hormonal tedavi önerilmemelidir. Bu olgularda hemen orşiopeksi ameliyatı yapılmalıdır. Bilateral palpe edilemeyen testislerde hCG stimülasyon testi negatif ise testisler yok olarak kabul edilebilir, test pozitif ise diagnostik laparoskopi ve sonrasında laparoskopi yardımlı orşiopeksi yada standart orşiopeksi yapılabilir. Bazı atrofik testislerde orşiektomi gereklidir.
İnmemiş testis tedavi edilmezse testis kanseri ve kısırlık gibi durumlarla karşılaşılabileceği unutulmamalıdır.
Testislerde oluşabilecek histopatolojik değişiklikleri önlemek için orşiopeksi ameliyatı 1 yaşından önce yapılmalıdır.
Retraktil testiste ise aralıklı gözlem, bazı olgularda hCG ile hormonal tedavi yapılabilir.