Endokrin ve Metabolizma Hastalıkları
Hastalıkların Temelindeki Nedenleri Araştıran ve Tedavi Eden Tıp Bilim Dalı
Vücutta ‘hormon’ salgılayan bezlere ‘endokrin bezler’ adı verilir. ‘Hormon’, bir hücre grubunun başka bir hücre grubuna gönderdiği bir tür kimyasal mesajdır. Bu kimyasal mesajlar vasıtasıyla, vücuttaki organlar birbirleriyle iletişim kurarlar. İç salgı bezleri, bu bezlerin fonksiyonları, salgıladıkları hormonlar ve metabolizma hastalıkları endokrinolojinin konusudur.
Endokrinoloji başlıca şu hastalıklarla ilgilenir: Diyabet, Tiroid Hastalıkları, Obezite (Şişmanlık), İnsülin Direnci, Polikistik Over Sendromu, Testis ve Overin (Yumurtalık) Hormonal Kaynaklı Hastalıkları, Adet Düzensizlikleri, Metabolik Bozukluklar, Metabolik Sendrom, Hormonların Fazla ya da Az üretimi, D Vitamini Eksikliği, Osteoporoz, Kemik Hastalıkları, Aşırı Tüylenme (Hirşutizm-Kıllanma), Menopoz, Hipertansiyon, Lipit bozuklukları, Hipofiz Bezi Hastalıkları, Böbrek Üstü Bezi Hastalıkları, Pankreas Bezi Hastalıkları, Nöroendokrin Tümörler, Hipoglisemi (Kan Şekeri Düşmesi), Paratiroid Bezi Hastalıkları, Endokrinolojik Genetik Hastalıklar, Yağ Metabolizması ile ilgili hastalıklar, İnfertilite (Kısırlık), Büyüme Geriliği (Boy Kısalığı), Salgı Bezlerinin Tümörleri ve Metobolik Hastalıklar.
BAŞLICA ENDOKRİNOLOJİK HASTALIKLAR;
PANKREAS BEZİ ENDOKRİN HASTALIKLARI
-
Diyabet
-
Hipoglisemiler
-
Pankreas nöroendokrin tümörleri
TİROİT BEZİ (GUATR) BEZİ HASTALIKLARI
• Guatr (Tiroit bezi büyümesi)
• Tiroit bezi fazla çalışması ( HİPERTİROİDİ/ zehirli guatr)
• Tiroit bezi az çalışması (HİPOTİROİDİ)
• Nodüllü tiroit hastalıkları
• Tiroit bezi iltihabi hastalıkları (TİROİDİTLER)
• Hashimoto hastalığı
• Tiroit kanserleri
PARATİROİD BEZİ HASTALIKLARI
• Paratiroid hormon fazlalığı (HİPERPARATİROİDİ)
• Paratiroid hormon eksikliği (HİPOPARATİROİDİ)
HİPOFİZ BEZİ HASTALIKLARI
• Hipofiz bezi yetersizliği (HİPOPİTUİTARİZM)
• Prolaktin (süt hormonu) hormon fazlalığı (PROLAKTİNOMA)
• Kortizol hormon fazlalığı (CUSHİNG HASTALIĞI)
• Büyüme hormonu (GH) fazlalığı (AKROMEGALİ)
• Büyüme hormonu eksikliği ve kısa boy (daha çok pediatrik endokrinoloji konusu olmakla birlikte bazen erişkinde de görülebilir)
• Şekersiz şeker hastalığı (DİYABETES İNSİPİDUS)
BÖBREK ÜSTÜ BEZİ (ADRENAL VEYA SÜRRENAL) HASTALIKLARI
• Kortizol hormon fazlalığı (CUSHİNG SENDROMU)
• Kortizol hormon eksikliği (ADDİSON HASTALIĞI)
• Aldosterone hormon fazlalığı (HİPERALDOSTERONİZM /CONN SENDROMU)
• Adrenalin hormon fazlalığı (FEOKROMOSİTOMA)
YUMURTALIKLAR (OVER) VE HASTALIKLARI
• Kadınlarda cinsel hormon eksiklikleri (HİPOGONADİZM)
• Polikistik over sendromu (adet görmeme, kilo alma ve kıllanma)
• Tüylenme (HİRSÜTİZM)
TESTİS VE HORMONLARI HASTALIKLARI
• Testosteron hormon eksikliği (HİPOGONADİZM)
• Erkekte meme büyümesi (JİNEKOMASTİ)
• Ereksiyon sorunları ve impotans (hormonal nedenli /testosteron eksikliği)
• Testis ve penis gelişmemesi ile sakal çıkmaması (HİPOGONADİZM)
ENDOKRİNOLOJİNİN İLGİLENDİĞİ METABOLİK VE DİĞER HASTALIKLAR
• İnsülin direnci sendromu (METABOLİK SENDROM) (obezite, insülin direnci, hipertansiyon, şeker yükselmesi…)
• Kilo sorunları özellikle fazla kilo (OBEZİTE) ve beslenme, kilo kontrolü
• Gebelikte gebelik diyabeti ve gebelerde tiroit hastalıkları
• Kemik erimesi (OSTEOPOROZ)
• Bazı vitamin ve minerallerle ilgili hastalıklar (özellikle D vitamini ve kalsiyum metabolizması)
• Kolesterol ve kan yağlarının (Trigliserid) yüksekliği
• Ürik asit yüksekliği