İç Hastalıklar Dahiliye
“İç Hastalıkları”, diğer bir deyişle “Dahiliye” bölümü genel tıp pratiğinde oldukça önemli bir yere sahiptir. Sağlık sorunu olan ve hangi bölüme başvuracağını tam olarak kestiremeyen erişkin hastaların genellikle ilk başvurmaları gereken bölümdür. Buraya başvuran hastanın öncelikli olarak hikayesi (Tıp dilindeki tabiri ile anamnez) alınır, ardından Dahiliye Uzmanı tarafından muayenesi yapılır. Bu işlemlerin sonrasında gerekli görüldüğü takdirde tanı ve/veya ayırıcı tanıda yardımı olabilecek kan (tam kan sayımı, biyokimyasal testler, hormon tahlilleri), idrar tetkikleri (idrar mikroskopisi, idrarda kan, protein ve lökosit tayini) ile görüntüleme tetkikleri (ultrasonografi vb.) istenebilir.
Dahiliye Uzmanı bu aşamadan sonra hastanın tanısını koyarak tedavisini uygulayabilir, yahut koyduğu tanı kendi uzmanlık alanı dışında ise ilgili bölüme hastayı sevkeder. Genel Dahiliye bölümü erişkin hastalar için deyim yerindeyse klavuz görevi görmektedir.
Genel Dahiliye bölümü her zaman yeterli midir? Hangi durumlarda yandal branşına başvurulmalıdır?
Dahili tıp bilimlerinde zaman içinde kaydedilen ilerlemelerin çoğalmasına ve bilgi birikiminin artmasına cevap olarak bazı yan dallar ortaya çıkmıştır. Ülkemizdeki Genel Dahiliye Uzmanları da son zamanlarda yandal yapmakta ve seçtikleri yandal hangisiyse o alanda kendilerini daha fazla yetiştirmektedirler. Bu yandal branşlarını ismen belirtmek gerekirse:
-
• Gastroenteroloji (Sindirim sistemi hastalıkları ile ilgilenir)
-
• Nefroloji (Böbrek hastalıkları ile ilgilenir)
-
• Romatoloji – İmmünoloji (Bağ ve kas dokusu hastalıkları ile immün sistem hastalıkları ile ilgilenir)
-
• Hematoloji (İyi ve kötü huylu kan hastalıkları ile ilgilenir)
-
• Onkoloji (Organ kanseri hastalarına hizmet verir)
-
• Geriatri (60 yaş üstü dahili sorunları olan hastalara hizmet verir)
Genel Dahiliye Uzmanı tarafından gerekli görüldüğü takdirde hasta ilgili yandal branşına yönlendirilebilir. Yahut hastanın bu yönde bir talebi olabilir. Örneğin karın ağrısı, ateş, bulantı ve kusma ile başvuran bir hastaya akut pankreatit (yani pankreas bezinin ani gelişen enfeksiyonu) tanısı konduğunu düşünecek olursak, bu aşamada hasta Gastroenteroloji Uzmanına yönlendirilebilir. Ya da kilo kaybı ve lenf bezlerinde büyüme olan bir hastaya lenfoma tanısı konduğunda hasta Hematoloji Uzmanı tarafından da en kısa sürede değerlendirilmelidir. Fakat unutulmaması gereken bir nokta daha vardır. Bu 6 yandal uzmanı tüm hastanelerde değil, sadece bazı büyük şehirlerimizdeki Üniversite Hastaneleri, Vakıf Hastaneleri ve büyük tıbbi merkezlerde bulunmaktadır.
Hangi şikayetleri ve/veya hastalığı olanlar İç Hastalıkları (Genel Dahiliye) bölümüne başvurmalıdır?
Öncelikli olarak belirtmek gerekirse başvuru için illaki bir yakınma ya da hastalık olması şart değildir. Genel sağlık muayenesi amaçlı belli aralıklarla kontrol edilmek maksadıyla da başvurulabilir (Check-up). Bunun dışında aşağıdaki durumlarda da Genel Dahiliye bölümüne gidilebilir;
-
• Ateş (nedeni bilinmeyen)
-
• Üst solunum yolu enfeksiyonları (grip, nezle)
-
• Alt solunum yolu enfeksiyonları (bronşit, zatürre)
-
• Hipertansiyon (tansiyon arteryelin yüksek olması)
-
• Hipotansiyon (tansiyon arteryelin düşük saptanması)
-
• Göğüs ağrısı
-
• Kalp yetmezliği
-
• İdrardan kan gelmesi, böbrek hastalıkları
-
• Diyabet (şeker hastalığı) ve uzun dönem yan etkileri (kalp, beyin, göz, böbrek ve sinirler üzerindeki)
-
• Guatr (tiroid bezi büyümesi)
-
• Hipertiroidi (tiroid bezinin aşırı çalışması)
-
• Hipotiroidi (tiroid bezi tembelliği)
-
• Anemi (kansızlık)
-
• Sitopeniler (kan değerlerinde düşüklük olması)
-
• Lenf bezlerinde şişkinlik
-
• Dalak büyümesi
-
• Aşırı ve nedeni bilinmeyen kilo kaybı
-
• Aşırı ve nedeni bilinmeyen kilo alma
-
• Reflü, gastrit, mide ve onikiparmak barsak ülseri
-
• Kabızlık
-
• Hemoroid (basür)
-
• Spastik kolit (sinirsel kolit)
-
• Eklem ve bağ dokusu hastalıkları
Görüldüğü gibi sadece başlıklarını bile tam olarak yazamadığımız birçok rahatsızlık Genel Dahiliye bölümünün kapsamına girmektedir.