Yüksek riskli gebelik nedir?
Yüksek riskli gebelik nedir?
Gebelik, doğal bir süreç. Bu dönemde anne ve bebek için riskli durumlar da oluşabilir. Riskleri engellemek, donanımlı klinik ortamında gerçekleştirilmelidir. Böylelikle sağlıklı bir anne ve bebeğe kavuşulur.
Gebelik öncesi ortaya çıkan öncesi ortaya çıkan kronik rahatsızlıklar, hamilelik sırasında ortaya çıkarak anne ve bebekte risk yaratabilmektedir. Gebelik sırasında bebekte görülen bazı hastalık veya sakatlık riski tıbbi tedavi ve işlemleri gerektirmektedir.
Yüksek riskli gebeliklerde anne adayının genel sağlık durumu, ilk gebelik öncesi geçirdiği hastalıkları, daha önce yaşadığı gebelikler ve bunların nasıl sonuçlandıkları mercek altına alınır. Fizik muayenesi, tansiyon, kan testlerinin incelenmesinden sonra ultrasonografi ile bebeğin sağlık durumu incelenir. Ultrasonografi, anne adayı ve bebeğin sağlık durumuyla ilgili hekimlere kesin bulguları vermiş olur.
Ultrason muayenesinde; tek veya çoğul gebelik mi olduğu, dış gebelik durumu, gebelik yaşı, bebeğin büyümesi ve anne adayının suyunun durumu ve bebeğin doğacağı tarih belirlenir.
Bebeğin anne karnında duruş şekli, plasentanın yerleşimi ve rahim ağzı uzunluğu, göbek kordonundaki damarların sayısı, bebeğin içinde bulunduğu amniyon suyunun miktarı, büyüme takibi için bebeğin ölçümleri (kafa çapı, kafa çevresi, karın çevresi, kemik uzunlukları), kafa içi yapılar, yüz şekli ve burun kemiği, üst dudak bütünlüğü, ense kalınlığı akciğerler, diyafram zarı, kalp odacıkları, kalbe giren ve çıkan büyük damarlar, mide, barsak yoğunluğu, böbrekler ve idrar torbası, omurga, kollar, bacaklar, eller, ayaklar, uzun kemikler değerlendirilir.
Rahime kan götüren ana atar damarların ve bebeğin göbek kordonundan geçen kan akımının Doppler incelemesi yapılır. Uterin arter Doppler incelemesi, gelişebilecek gebelik tansiyonu ve gebeliğin erken dönemlerinde (özellikle 20. gebelik haftasından önce) anneden bebeğe geçen enfeksiyonlar, bebekteki kromozom bozuklukları ve doğumsal anomaliler, ikiz gebelik ve diğer çoğul gebelikler gibi gelişme geriliğine yol açabilecek durumlarda ön fikir verebilir.
Yüksek riskli gebeliklerde ortaya çıkan/çıkabilecek risklerde tıbbi yardım almak gereklidir. Bu riskler üç grupta değerlendirilebilir;
1. Anneye Bağlı Olarak Ortaya Çıkan Riskler;
-İleri yaş gebeliği
-Sigara, alkol vb. kullanımı
-Gebede kalp, tiroid, şeker gibi daha önce var olan kronik hastalıklarının bulunması
-Gebenin kullandığı ilaçlar
-Gebenin kilosu
-Daha önce geçirilen gebeliklerde düşük, ölü doğum veya erken doğumlar
-Önceki gebeliklerde bebeğe ait kromozom anomalisi veya sakatlıkların bulunması
-Önceki gebeliklerde gebelik şekeri
-Bazı genetik hastalıklar
-Anne ile baba akrabalığı
-Birinci dereceden yakın akrabalarda diyabet hastalığı olanları bulunması
-Bağışıklık sistemi hastalıkları; kan, şeker (diyabet), kalp, yüksek tansiyon, enfeksiyonlar, böbrek, karaciğer, akciğer nörolojik (sinirsel) problemler, tiroid bezi hastalıkları gibi.
2. Hamilelik Sırasında Ortaya Çıkan Sorunlar;
-Gebelik öncesi olmayan ancak gebelikte ortaya çıkan hipertansiyon (gebelik zehirlenmesi).
-Gebeliğe bağlı şeker hastalığı
-Gebelikte vajinal kanamalar
-Enfeksiyonlar
-Kan pıhtılaşma bozuklukları
-Bebeğin eşinin doğum kanalını kapatması
-Erken doğum eylemi
-Zarların erken açılması ve bebeğin suyunun gelmesi
-Gün aşımı (tahmini doğum tarihi geçmesine rağmen doğumun olmaması)
3. Bebeğe Bağlı Sorunlar:
-Bebeğin büyümesinin normalden yavaş olması
-Bebeğin boy ve kilo ölçülerinin beklenene göre daha fazla olması
-Bebeğin sıvısının az olması
-Bebeğin suyunun normalden fazla olması
-Çoğul gebelikler
-Bebekte kan uyuşmazlığı
-Bebekte bulunan sakatlıklar